NACKTE WAHRHEIT (ความจริงอันเปลือยเปล่า)

โศภิรัตน์ ม่วงคํา

28 มกราคม – 11 มีนาคม 2566

Head High Second Floor (เชียงใหม่)

NACKTE WAHRHEIT (NAKED TRUTH) – นิทรรศการเดี่ยว โดยโศภิรัตน์ ม่วงคํา ซึ่งจะเปิดนิทรรศการในวันให้ชมงานตั้งแต่วันเสาร์ที่ 28 มกราคม 2566 เวลา 18:00 น. ณ. Head High Second Floor เชียงใหม่ (พื้นที่แสดงงานศิลปะไม่หวังผลกำไร)

ในนิทรรศการครั้งนี้ขอมุ่งความสำคัญไปที่ภาพเปลือย โศภิรัตน์ ม่วงคำ เป็นหนึ่งในช่างภาพนู้ดหญิงที่สำคัญที่สุดในประเทศไทย ในภาพถ่ายของเธอ สามารถรับรู้ได้ถึงความเชื่อมโยงทางอารมณ์อย่างใกล้ชิดกับแบบ ซึ่งมักเป็นเพื่อนและคนที่รายล้อมของศิลปินเอง

ภาพถ่ายของโศภิรัตน์คือความซาบซึ้งในความเป็นมนุษย์เอกลักษณ์ ความสวยงาม ความเปราะบาง และเรื่องเพศ มีความขี้เล่น แต่ยังคงไว้ซึ่งแนวทางที่จริงจังต่อร่างกายของมนุษย์ ตัวศิลปินให้ความสำคัญถึงการเข้าใจเกี่ยวกับการปฏิบัติต่อร่างกายอย่างเท่าเทียมกัน ไม่ว่าจะโดยรู้ตัวหรือไม่รู้ตัวก็ตาม บางครั้งโศภิรัตน์ก็ประสบความสำเร็จในการทะลายกำแพงขอบเขตระหว่างเพศชายและเพศหญิง เธอปฏิบัติต่อแบบภาพนู้ดอย่างเว้นระยะห่างและให้ความเคารพ บ่อยครั้งเร้าอารมณ์ แต่ก็ห่างจากความเป็นภาพถ่ายอนาจาร อิทธิพลระหว่างประวัติศาสตร์ศิลปะและถ่ายภาพเป็นสิ่งที่สัมผัสได้โดยสามารถค้นพบความเชื่อมโยงกับภาพถ่ายของเบาเฮาส์ (โรงเรียนสอนศิลปะที่มีชื่อเสียงในเยอรมนี)ในช่วงปี ค.ศ. 1920 ซึ่งนับว่าเป็นครั้งแรกที่มีการนำภาพร่างกายมนุษย์เป็นส่วนหนึ่งของภาพทิวทัศน์ หรือหุ่นนิ่ง ศิลปินช่างภาพอย่างเช่น เหริน ฮัง หรือ โนบุโยชิ อารากิ แนน โกดิน และ แลร์รี คลาร์ก คือตัวอย่างต้นแบบที่เห็นได้อย่างชัดเจน

ภาพของโศภิรัตน์บอกเราถึงความรู้สึก ความปรารถนา ความกลัว และความเหงา แต่ยังรวมถึงความสุขในร่างกายของตนเองด้วย ในสังคมที่ภาพเปลือยและเสรีภาพทางเพศยังอยู่ภายใต้การเซ็นเซอร์ของรัฐ และไม่ได้รับการยอมรับจากประชาชนในวงกว้าง และที่ๆการเหยียดเรื่องร่างกายยังเป็นปัญหาสังคม งานของเธอจึงยังไม่ได้รับการให้ค่าอย่างเพียงพอ ภาพถ่ายของโศภิรัตน์สื่อความหมายได้อย่างชัดเจน “เราอยู่ที่นั่น เรามีมากมาย และเราไม่ละอาย” ขอบคุณสำหรับสิ่งนั้น

“เราล้วนเกิดมาเปลือยเปล่า ส่วนต่อจากนั้นก็โบ๊ะมันเข้าไป” รูพอล กล่าวไว้

เกี่ยวกับศิลปิน:

โศภิรัตน์ ม่วงคํา เกิดใน พ.ศ.2526 โศภิรัตน์เรียนรู้การถ่ายภาพยนตร์ด้วยตนเองและเป็นหนึ่งในช่างภาพนู้ดอันดับต้นๆ ของประเทศไทย เธอเคยทํางานเป็นช่างภาพในประเทศเยอรมนี 3 ปี ก่อนที่จะกลับมาในเมืองไทยในปี 2556 ในช่วงเวลานี้เอง โศภิรัตน์ได้ค้นคว้าแง่มุมทางสังคมที่เกี่ยวข้องกับร่างกายมนุษย์และภาพนู้ด

โศภิรัตน์สนใจในความเป็นมนุษย์ เธอมักได้แรงบันดาลใจจากเรื่องราวของผู้คน ธรรมชาติ สัตวต่างๆ ไปจนถึงวัฒนธรรมย่อย และสถานการณ์ในสังคมไทย และค้นหาคำตอบของชีวิตผ่านผลงานที่เธอทําในแต่ละช่วงเวลา ในปี 2562 เธอได้เข้าเข้าร่วมในโครงการ ‘artist-in-residence’ ด้วยความต้องการทำการค้นคว้าและร่วมงานกับชุมชนท้องถิ่น เพื่อค้นหาว่าพวกเขาคิดอย่างไรเกี่ยวกับร่างกายตนเอง และนําร่างกายของพวกเขามาบอกเล่าเรื่องราวที่พวกเขาสนใจ เช่น การเมือง ธรรมชาติ มลพิษ วัฒนธรรมย่อย หรือมาตรฐานความงาม ฯลฯ นอกเหนือจากนี้เธอยังสนับสนุนเรื่องการรักร่างกายตนเอง และการเคารพความหลากหลายในสังคม

ผลงานของโศภิรัตน์ไม่ใช่แค่เพียงภาพถ่ายนู้ดที่เปลื้องเปลือยผิวหนัง และร่างกายของมนุษย์ให้เห็นแต่เพียงเท่านั้น หากแต่ยังเป็นการผสมผสานความเป็นศิลปะแนวคติ และศิลปะแห่งการดึงตัวตนของผู้คนออกมา ผลงานหลายชิ้นของเธอแสดงออกถึงตัวตนอันหลายหลากของนายแบบและนางแบบเหล่านั้น และบ่งบอกเรื่องราวที่ซ่อนเร้นของพวกเขาผ่านผิวหนัง ท่วงท่า และแสงสีอันซับซ้อนละเอียดอ่อนของงานภาพถ่าย

นอกเหนือจากการเป็นศิลปิน เธอยังเป็นภัณฑารักษ์ ที่มีความสนใจในศิลปินรุ่นใหม่ เธอได้ทำหน้าที่ภัณฑารักษ์ในเทศกาลภาพถ่ายพะเยา (‘Phayao Photography Biennale 2021-2022’) ผลงานของเธอได้รับการจัดแสดงที่หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร (BACC) ที่งาน Photo Fair Thailand (ไบเทค) ที่ Objectifs-Centre for Photography and Film (สิงคโปร์) ที่ Rebel Art Space (กรุงเทพฯ) แกลลอรี่ Innerspace (สหรัฐอเมริกา) รวมถึงที่แกลลอรี่ Most (ในช่วงเทศกาล Galleries Night ที่กรุงเทพฯ) นอกจากในรายการจากช่อง ThaiPBS แล้ว ผลงานภาพถ่ายของโศภิรัตน์ยังได้ร้บการนําไปตีพิมพ์ในนิตยสาร VOGUE Italia ตลอดจนนิตยสารอังกฤษ BOOMER และนิตยสารออนไลน์ของนอร์เวย์ Zoomaa รวมถึงนิตยสารเยอรมัน KALTBLUT และนิตยสารไทย Blast อีกด้วย

ปัจจุบันโศภิรัตน์เป็นวิทยากรรับเชิญในงานเสวนา ทั้งในองค์กรเอกชน หรือการบรรยายในมหาวิทยาลัย และเวิร์กชอปด้านการถ่ายภาพต่างๆ มากมาย